Κεφαλονίτης, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ στην έδρα «Μη γραμμικών επιστημών», όπου δίδασκε ο Νεύτων και σήμερα ο διάσημος αστροφυσικός Στίβεν Χόκινγκ, μαθηματικός που τιμήθηκε το 2000 από τη Μαθηματική Εταιρεία της Αγγλίας με το περίφημο βραβείο Naylor, γιατρός, αεροναυπηγός, επίτιμος διδάκτορας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, των Πανεπιστημίων Κρήτης και Πάτρας, βραβευθείς από την Ακαδημία Αθηνών με Ανώτατο Αριστείο για την προσφορά του στον τομέα των Εφαρμοσμένων Μαθηματικών.
Αθ. Φωκάς: «Ενας επιστήμονας που ψάχνει την αλήθεια, δεν οριοθετεί τις επιστήμες» |
Μιλά για πολιτική, γνωρίζει φιλοσοφία, αγαπά τον αθλητισμό -ειδικά το ποδόσφαιρο- ηρεμεί με κλασική μουσική -θυμάται την παράσταση του «Μαγικού Αυλού» του Mozart στην Οπερα της Βιέννης- με τη γυναίκα του Ρεγγίνα και τα παιδιά του -Αλέξανδρο, Αναστασία και Ιωάννα -και νοσταλγεί το Αργοστόλι του. Εύχεται σε όλους «να ζουν σε έναν κόσμο ειρήνης με αυτούς που αγαπούν, απολαμβάνοντας αυτό που κάνουν».
*Απανωτές διακρίσεις, ακαδημαϊκός και επίτιμος διδάκτορας στα μεγαλύτερα πνευματικά ιδρύματα της χώρας μας. Τι σημαίνουν αυτά;
*«Στις 9 Δεκεμβρίου εξελέγην τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Αυτή είναι η μεγίστη των τιμών που μου έχουν αποδοθεί. Η Ακαδημία Αθηνών δεν είναι μόνο το ύψιστο πνευματικό ίδρυμα της χώρας, αλλά, και σαν συνέχεια της Ακαδημίας του Πλάτωνος, είναι μία από τις πιο σημαντικές ακαδημίες του κόσμου». Απαντώντας στο μήνυμά του ότι εξελέγη ακαδημαϊκός, ο Peter Lax, ένας από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς του κόσμου και μέλος πολλών ακαδημιών, είπε: «Θερμότατα συγχαρητήρια για την εκλογή σας στην "Ακαδημία". Αναφέρω ότι είμαι ιδιαίτερα συγκινημένος που η εκλογή μου ήταν σχεδόν παμψηφεί, κάτι που συμβαίνει σπάνια στην Ακαδημία Αθηνών. Ολες αυτές οι εξαιρετικές τιμές με γεμίζουν βέβαια συγκίνηση, αλλά κυρίως μεγαλώνουν ακόμη περισσότερο το βαθύτατο αίσθημα ευθύνης που νιώθω. Γιατί σας λέω με πλήρη ειλικρίνεια, ότι, όλες αυτές τις μεγάλες τιμές, δεν τις είδα ποτέ σαν αναγνώριση του έργου μου, αλλά σαν κατάθεση προσδοκιών για τη συνέχιση της πορείας μου».
*«Η λογική είναι η εξίσωση της ζωής», είχατε πει κάποτε. Τα Μαθηματικά τι είναι;
*«Πριν από όλα, τα Μαθηματικά είναι απαραίτητα για την κουλτούρα μας. Οπως η επίσκεψη ενός παιδιού σε μια έκθεση ζωγραφικής εκλεπτύνει την αισθητική του, ανάλογα και η ενασχόλησή του με τα Μαθηματικά αναπτύσσει την έμφυτη ικανότητά του να σκέφτεται λογικά. Συγχρόνως, τα Μαθηματικά δημιουργούν τις πιο πολύπλοκες τεχνικές που είναι απαραίτητες για την κατανόηση του χειροπιαστού κόσμου που μας περιβάλλει. Για παράδειγμα, ο Α. Cormack, ο φυσικομαθηματικός που ανακάλυψε τον αξονικό τομογράφο, είπε στην ομιλία του, όταν του απενεμήθη το Βραβείο Nobel το 1979: "Ηταν προφανές ότι το πρόβλημα του αξονικού τομογράφου ήταν καθαρά ένα μαθηματικό πρόβλημα". Ο αξονικός τομογράφος και αργότερα ο μαγνητικός τομογράφος (για την ανακάλυψη του οποίου δόθηκε Βραβείο Nobel στον sir Peter Mansfield το 2003), έφεραν πραγματική επανάσταση στη Νευρολογία ειδικά και σε ολόκληρη την Ιατρική γενικότερα. Παρ' όλα αυτά, και οι δύο αυτές καταπληκτικές τεχνικές αδυνατούν να απεικονίσουν τη λειτουργία του εγκεφάλου.
»Οταν τελείωσα την Ιατρική, το 1986, η ιδέα ότι θα μπορούσαμε κάποτε να παρατηρούμε τον εγκέφαλο εν λειτουργία έμοιαζε με επιστημονική φαντασία. Σήμερα όμως αυτό έχει γίνει πραγματικότητα.
»Για παράδειγμα, χρησιμοποιώντας τώρα το λεγόμενο SPECT, το οποίο στηρίζεται σε ένα μαθηματικό πρόβλημα πολύ πιο δύσκολο από αυτό της αξονικής τομογραφίας και το οποίο κατορθώσαμε να λύσουμε μόλις πρόσφατα, είναι δυνατόν να παρατηρούμε τον εγκέφαλο εν λειτουργία με όλο και μεγαλύτερη ακρίβεια».
*Εχει συγκριτικό πλεονέκτημα ο Ελληνας που διαπρέπει στο εξωτερικό;
*«Θαύμαζα και θαυμάζω τους συναδέλφους μου που κατορθώνουν να παράγουν εξαιρετικά ποιοτικό έργο στην Ελλάδα. Οπως είχα πει και σε μια ομιλία μου σε κάποια τιμητική διάκριση: αυτό που έχω κάνει εγώ είναι απλό, γιατί και η Αμερική και η Αγγλία προσφέρουν ένα άριστο ακαδημαϊκό περιβάλλον. Στην Ελλάδα η κατάσταση είναι πολύ πιο δύσκολη. Για παράδειγμα, πώς κάποιος επιστήμονας μπορεί να δημιουργήσει έργο, όταν για οποιονδήποτε λόγο (και δεν σχολιάζω τους συγκεκριμένους λόγους) αδυνατεί, λόγω καταλήψεων, να χρησιμοποιεί ακόμη και το εργαστήριό του; Αλλά το πιο σημαντικό πρόβλημα είναι γενικότερα η έλλειψη υποδομής».
*Ο Θεός έκανε ακέραιους αριθμούς, τα υπόλοιπα είναι ανθρώπινο έργο;
*«Κατά τη γνώμη μου, ο Θεός όχι μόνο έκανε τους ακέραιους αριθμούς, αλλά επίσης δημιούργησε άπειρες άλλες θεμελιώδεις μαθηματικές σχέσεις. Ολες αυτές κατοικούν στον κόσμο των ιδεών που πρώτος περιέγραψε ο Πλάτωνας. Αυτόν τον κόσμο εμείς προσπαθούμε να αγγίξουμε, χρησιμοποιώντας τη λογική, αλλά και μη αλγοριθμικές διαδικασίες στις οποίες η αισθητική παίζει σημαντικότατο ρόλο».
*Μαθηματικά ή Ιατρική;
*«Ενας επιστήμονας που ψάχνει την αλήθεια, δεν οριοθετεί τις επιστήμες. Για παράδειγμα, αυτή τη στιγμή έχω εστιάσει όλες μου τις προσπάθειες σε ένα σημαντικό πρόβλημα Βιολογίας που αφορά την τεταρτογενή δομή των πρωτεϊνών».
*«Χωρίς μουσική, η ζωή θα ήταν λάθος», έγραφε ο Νίτσε. Χωρίς Μαθηματικά;
*«Δεν θα είχαμε νιώσει την ηδονή της ανακάλυψης του πολυδιάστατου και πανέμορφου κόσμου που μας περιβάλλει».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου