Το ανέντιμον, ανήθικον κράτος

* Διάβαζα σ’ ένα ενδιαφέρον βιβλίο Ελληνα πανεπιστημιακού στις ΗΠΑ για την εθνική μας ιδεολογία και πολλαπλή κρίση ότι δεν φταίει κυρίως η Τουρκοκρατία για τα φαινόμενα διαφθοράς και δυσπιστίας απέναντι στο κράτος. Δε φταίνε, ιδιαίτερα τις τελευταίες δεκαετίες, τα «400 χρόνια οθωμανικής σκλαβιάς» για τη στάση εχθρότητας απέναντι στο δοβλέτι, το εθνικό μας κράτος.
Βεβαίως έπαιξε (και παίζει ίσως) αρνητικό ρόλο αυτή η υποδούλωση, αλλά δεν αποτελεί πλέον τη μείζονα αιτία τόσο για το κράτος απέναντι μας, όσο και για τη στάση μας απέναντι σ’ αυτό. Τότε;
* Το αληθινά περίεργο είναι ότι ο συγγραφέας πιστεύει πως ούτε οι πελατειακές σχέσεις, τα ρουσφέτια των πολιτικών – πολιτών φταίνε απολύτως για την ηθική εξαχρείωση στο κράτος και την κοινωνία. Πιστεύει –και το αναλύει– ότι η συναλλαγή και η διαφθορά χαρακτηρίζουν κράτη και κοινωνίες της Δύσης, χωρίς την οθωμανική υποτέλεια, επειδή πρόκειται για φαινόμενα ενδημικά της πολιτικής εξουσίας και των σύγχρονων κρατών. Είτε ιμπεριαλιστικών δηλαδή Μεγάλων Δυνάμεων (από τον 18ο Αιώνα κιόλας), είτε άλλοτε υπανάπτυκτων και σύγχρονων μικρομεσαίων δημοκρατιών σήμερα.
* Η διαφθορά, η συναλλαγή, η απαξίωση του σύγχρονου κράτους, τα λαδώματα, καταλήγει ο συγγραφέας, είναι μια σύνθεση διεθνών γνωρισμάτων και εθνικών σε κάθε χώρα αλλά και με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Πράγμα που σημαίνει σε μεγάλο βαθμό ότι οι πολιτικοί και οι πολίτες μιας χώρας διαμορφώνουν το κράτος που επιθυμούν. Το κομματικό κράτος των τελευταίων δεκαετιών (αν και σύντομα έφτασε σε αδιέξοδο) χτίστηκε από τα δύο μεγάλα κόμματα, όχι μόνο με την ανοχή της Αριστεράς αλλά και με επιλεκτικά κομμάτια για την επιρροή – νομή της, όπως στον κρατικό συνδικαλισμό, στις ΔΕΚΟ, στα ΑΕΙ και τον χώρο της Παιδείας γενικότερα. Να γιατί η αποκρατικοποίηση από το ένα κόμμα εξουσίας ήταν «σκάνδαλο» για το άλλο και «απαράδεκτη απόφαση» και «ξεπούλημα» για την Αριστερά, τα πλέον κρατικίστικα κόμματα στην Ελλάδα. Με ισχυρές συνδικαλιστικές εξουσίες, ψηφισμένες.
* Αυτό το υδροκεφαλικό, υπερτροφικό και γιγαντιαίο κράτος μετά τη Μεταπολίτευση, αφού απορρόφησε κάθε πόρο για την ιδιωτική πρωτοβουλία (την οποία συχνά μετέβαλλε σε κρατικοδίαιτη), τώρα τελευταία αρχίζει να επιτίθεται κατά ολόκληρης της κοινωνίας. Προκειμένου η κυβέρνηση να διασώσει το κράτος σ’ αυτό το μέγεθος, άτολμη και ανίκανη να το εκσυγχρονίσει, καταργεί θεμελιώδεις συμφωνίες κράτους – πολίτη (όπως η ανταποδοτικότητα των συντάξεων), φορολογεί πολλαπλά την ιδιοκτησία, προλεταριοποιεί τους μικρομεσαίους, οδηγεί στην εξαθλίωση τους στυλοβάτες μεσαίους επιστήμονες και δημοσίους λειτουργούς. Εκμηδενίζει το αφορολόγητο, καταργεί την αξία των αποδείξεων αγοράς, ακυρώνει κάθε επίδομα κοινωνικής ανάγκης και ευαισθησίας. Νέες αξίες απαξίωσης.
Απέναντι σ’ αυτό το ανέντιμο, ανήθικο κράτος οι Ελληνες μάλλον θα αυξήσουν τα φαινόμενα απειθαρχίας και αναρχίας. Σύντομα μάλιστα.